Wyobraź sobie sytuację, w której prowadzisz ważną rozmowę – być może to spotkanie biznesowe, wystąpienie publiczne czy po prostu jest to rozmowa z kimś, na kim Ci zależy. Chcesz, aby twoje słowa zostały zrozumiane, aby przekazać swoją myśl w sposób wyraźny i przekonujący. Jednak coś w Twojej mowie wydaje się nie do końca poprawne: słowa są niewyraźne, a głos brzmi na słaby, momentami dziwnie skrzeczący. Wyraźnie czujesz, że się męczysz, krtań jest napięta i brakuje Ci tchu. W tym momencie uświadamiasz sobie, jak istotne są dykcja i emisja głosu.
W codziennym życiu często nie zwracamy uwagi na to, jak mówimy, a jedynie na to, co chcemy przekazać. Tymczasem my logopedzi wiemy, że zarówno dykcja, jak i emisja głosu to niezwykle ważne elementy komunikacji, który w znaczącym stopniu wpływa na naszą autoprezentajcę. To, jak precyzyjnie wymawiamy słowa i w jaki sposób wydobywamy dźwięk z naszego ciała, może decydować o tym, czy nasz przekaz będzie skuteczny i czy będziemy odbierani z należytą uwagą. Brzmienie naszego głosu i wyrazistość mowy oddziałuje na więcej obszarów życia, niż nam się wydaje.
Dykcja – tajna broń w precyzyjnym mówieniu
Dykcja to nie tylko sposób, w jaki wymawiamy poszczególne głoski czy słowa, ale także umiejętność nadawania wypowiedziom odpowiedniego kształtu, rytmu i płynności. Można powiedzieć, że dykcja jest podstawowym narzędziem, które sprawia, że nasza mowa jest zrozumiała dla innych.
W naszych gabinetach pracujemy nad dykcją w sposób systematyczny i zawsze jest to dla nas fascynująca przygoda! Nie chodzi tutaj o wyuczenie się kilku prostych technik, lecz o pełne zrozumienie procesów, które za nią stoją. W gabinecie analizujemy każdy element aparatu mowy – język, wargi, podniebienie – aby znaleźć obszary, które wymagają usprawnienia. Często jest to subtelna praca nad złożonymi mechanizmami, które decydują o tym, jak wymawiamy nawet najprostsze słowa.
Polska badaczka mowy, prof. Ewa Małgorzata Skorek, podkreśla, że dykcja to coś więcej niż tylko „czysta artykulacja”. To także zdolność do dostosowywania mowy do kontekstu sytuacyjnego i emocjonalnego. Dlatego nie brakuje w naszych gabinetach zabawnych i ciekawych ćwiczeń zakrawających momentami o sztukę aktorską. 🙂 W pracy logopedycznej zwracamy uwagę na to, że nie każda osoba potrzebuje takiej samej interwencji – u każdego dykcja jest inna, zależna od indywidualnych cech i uwarunkowań. Pomagamy zidentyfikować te aspekty dykcji, które mogą wymagać poprawy, a następnie precyzyjnie usprawniamy te obszary. Może to być niewyraźna wymowa głosek, problem z płynnością lub zbyt szybkie tempo, które utrudnia zrozumienie przekazu. W każdym przypadku pracujemy nad tym, aby mowa była bardziej precyzyjna i zrozumiała.
Emisja głosu – sztuka wydobywania dźwięku
Nie byłybyśmy sobą, gdybyśmy nie wspomniały o holistycznym, czyli całościowym podejściu do mowy, który uwielbiamy. Głos i związane z nim procesy doskonale nadają się do takiego holistycznego usprawniania! Emisja głosu to proces, który obejmuje nie tylko gardło i struny głosowe, ale całe ciało. Ma również swój związek z psychiką – w gorsze dni przecież i nasz głos bywa przygaszony. W logopedii traktujemy głos jak instrument, którego pełne wydobywanie wymaga przyswojenia pewnych technik. Podobnie jak w muzyce, gdzie gra na instrumencie wymaga opanowania, tak samo emisja głosu wymaga pracy nad techniką oddychania, kontrolą napięć mięśniowych oraz współgraniem wszystkich elementów aparatu mowy. Ćwicząc za drzwiami gabinetu mamy szansę stać się jednoosobową orkiestrą! Oczywiście krok pod kroku, pod naszym czujnym i wyrozumiałym okiem.
Jak pomagamy wydobyć głębokie i zdrowe brzmienie głosu? Wnikliwie analizujemy sposób, w jaki pacjent wydobywa dźwięk, a następnie działamy na przyczynę. Nierzadko okazuje się, że trudności w mówieniu wynikają z nieprawidłowego oddychania, napięcia w okolicach szyi czy krtani, a czasem nawet z niewłaściwej postawy ciała. Pracujemy nad tym, aby dźwięk płynął swobodnie, bez nadmiernego wysiłku. Prawidłowa emisja głosu to proces, który powinien przebiegać naturalnie, bez zmuszania strun głosowych do nadmiernej pracy.
Roger Love, jeden z czołowych trenerów głosu na świecie, w swojej książce Set Your Voice Free pisze, że większość ludzi nie wykorzystuje pełnego potencjału swojego głosu. Jego zdaniem, źródłem problemów nie jest brak talentu, ale brak wiedzy na temat tego, jak działa nasz głos. Nic dziwnego – przecież tego nikt nie uczy ani w domu, ani w szkole!W gabinecie staramy się pomóc pacjentom zrozumieć, w jaki sposób kontrolować emisję głosu tak, aby wydobywać go w sposób efektywny i jednocześnie naturalny.
Praca nad dykcją i głosem – nie tylko dla profesjonalistów
Choć dykcja i emisja głosu są kluczowe dla zawodów wymagających częstego występowania publicznego – takich jak aktorzy, prezenterzy radiowi, nauczyciele czy mówcy – to nie są to umiejętności zarezerwowane wyłącznie dla profesjonalistów. Każdy z nas, niezależnie od zawodu czy wieku może odnieść korzyści z pracy nad głosem. W gabinecie logopedycznym pomagamy różnym osobom – od dzieci, które uczą się poprawnie wymawiać trudne głoski, po dorosłych, którzy chcą brzmieć bardziej pewnie i przekonująco lub w wyniku wieloletniej pracy z użyciem głosu doświadczają związanych z tym trudności. Każdy przypadek traktujemy indywidualnie, dostosowując techniki i metody do potrzeb konkretnej osoby.
Dlaczego praca nad dykcją i emisją głosu jest tak ważna?
Często w życiu codziennym nie zdajemy sobie sprawy, jak duży wpływ ma nasz głos na to, jak jesteśmy odbierani przez innych. Badania pokazują, że wyraźna mowa i mocny, ale naturalny głos budują autorytet i pewność siebie w oczach rozmówców. Głos to nie tylko narzędzie komunikacji – to wyraz naszej tożsamości i naszego miejsca w świecie. Praca nad dykcją i emisją głosu to proces dający wyraźne efekty, co sprawia nam wiele satysfakcji. Wyraźna mowa i prawidłowo wydobywany głos sprawiają, że nasze przesłanie dociera do innych w sposób bardziej przekonujący i zrozumiały. Dla wielu osób, które przychodzą na konsultacje, to pierwszy krok w budowaniu większej pewności siebie. Naszą misją jest dostarczenie takim osobom konkretnych narzędzi do pracy, nauka kluczowych umiejętności i dodanie wiatru w żagle!